afb. 1832

Sint Joriskapel

bouwjaar: vóór 1411
sloop: ca 19e eeuw
locatie: Sint Jorisstraat / Keizerstraat

Kapel van het schuttersgilde van de Oude Voetboog of Sint Joris. Van oorsprong eenbeukige zaalkerk met smaller driezijdig gesloten koor en dakruiter. Na enkele verbouwingen: eenbeukige kruiskerk met driezijdig gesloten koor, voorportaal en dakruiter.
Janssen en Zoetbrood

De Sint Joriskapel

101
102
Hans L. Janssen en Paul A.M. Zoetbrood, Van Bos tot Stad (1983) 101-102
Sasse van Ysselt

De St Joriskapel

442
443
444
445
446
Noten
1.De kapel dezer Schutterij bezat oudtijds ook het hoekhuis aan de overzijde van de St. Jorisstraat, zooals blijkt uit eene Bossche schepenakte van 12 Mei 1609 (Reg. n° 307 f. 373), waarbij: Guilliam van Delft, kapitein, Jan Aertszn van Horenbeeck en Guilliam Gobels, luitenants, Matheus Adriaanszn van Herlaer en mr Willem Vos, vaandrigs, Eustaes Janszn van Asperen, Louis Symons en Gijsmar Adriaenszn, sergeanten, Peter Allardszn van Herpen, Jan Janszn Wouters en Art Aertszn van Horenbeeck, dekenen, Roelof Noppen Janszn de oude en mr. Aert Wouterszn van Houbraeken, schrijvers, Peeter van Haeren, rentmeester en Gornelis Janszn in den Rijder kapel - en was meester, als respresenteerende het geheele Corpus van de Gulde ofte de Schutterye van den Ouden Voetboog binnen den Bosch, verkoopen aan Jan, zoon van Evert Janszn van de Water: huis en erf, wezende een hoekhuis, staande op den hoek van de St. Jorisstraat tegenover de St. Joriskapel ter zijde, tusschen het huis van het Convent der Fraters, ex uno en de straat gaande naar het Loeffbrugske ex alio, strekkende van de St. Jorisstraat tot aan het erf der erfgenamen Jenneken van de Water, welk huis heer Roelof, priester, zoon van Roelof Coenen, 11 Januari 1486 aan de fabriek der St. Joriskapel had vermaakt.
2.Blijkens Bossche Schepenakte van 1540 (Reg. n° 158 f. 143) stond er ook nog in het altaar der H.H Hieronimus en Hubertus belijder, alsmede van den H. Matheus, apostel en de H. Dymphna, maagd. Johannes Bick was toen daarvan rector. De Schr.
3.Id. v. Heurn Historie III p. 125. De Scbr.
4.Zie ook van Heurn Historie III. p. 326. De Schr.
5.Hij was zoon van mr. Isaacq, griffier der Leen- en Tolkamer te den Bosch en Françoise Ghristina de Balbian en werd geboren te den Bosch, alwaar hij advocaat en schepen was, 25 Mei 1704; hij overleed aldaar 12 December 1776.
6.Denkelijk was hij een zoon van Johannes van Ruelo en Christina Leyendecker, wier kinderen, met uitzondering van Adriana van Ruelo, douairière van Louis François van Raveschot de Capelle, in 1712 nog minderjarig waren en alstoen een te den Bosch staand huis verkochten.
7.Deze plaats was blijkbaar het in 1717 aangekocht open erf.
8.Zijne zonen Amandus van Bree, erflanddrost van de Stad en den Lande van Ravestein; Guielmus van Bree, woonachtig te Mechelen en Hermanus van Bree verkochten 12 Sept. 1780 dezen stal met koetshuis aan mr Abraham Hubert voornoemd.
9.Hij was ook commies van 's Lands magazijnen te den Bosch en van de daaronder behoorende forten. In 1739 huwde hij met Christina van Ruelo.
10.Dit was het huisje, dat thans nog staat tusschen de St. Joriskapel en het groote huis, hetwelk zich naast de poort van de Refugie der Abdij van Berne bevindt. Het werd 12 Juli 1773 door de Schutterij van den Ouden Voetboog verkocht aan Gerardus van der Vaart, timmerman te den Bosch. Thans is het genummerd 36.
De voorname Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch I (1910) 442-446
Tekeningen

Sint Joriskapel

Opgravingstekening 1979;
Tekening: ARA, Archief Departement van Oorlog nr. 295.2 (1819);
J. Mosmans 1906 (PGH, nr. H.55.53.11);
H.L. Janssen, Van Bos tot Stad : Opgravingen in 's-Hertogenbosch ('s-Hertogenbosch 1983) 93-94
Afbeeldingen

1979
     
Artikelen
1840

J.A. Coppens

Nieuwe beschrijving van het Bisdom van 's-Hertogenbosch
('s-Hertogenbosch 1840-1844) II 191 e.v.
 
1870

L.H.C. Schutjens

Geschiedenis van het Bisdom 's-Hertogenbosch
(Sint Michielsgestel 1870-1876) IV 383 e.v.
 
1910

Sasse van Ysselt

De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch
('s-Hertogenbosch 1910-1914) I 442 e.v.
 
1983

Hans L. Janssen en Paul A.M. Zoetbrood

De Sint Joriskapel
Van Bos tot Stad ('s-Hertogenbosch 1983) 101-104
 
1997

Helma Thiers

Uit de geschiedenis van de Bossche schuttersgilden. De Sint-Joriskapel
Uyt den bogaert 1 (1997) 22-23
 
2002

Ad van Drunen

Sint-Joriskapel
Kloosters en religieus leven ('s-Hertogenbosch 2002) 73
 
Geschiedenis
1411 In de St. Jorisstraat bevindt zich reeds een kapel, de Sint Joriskapel. Dit blijkt uit het feit dat Amitius van Amersfort en zijn vrouw Bela er een fundatie van een dagelijkse mis stichten.
Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch
 
1520 De kerk was gewijd aan de patroonheilige van het schuttersgilde, St. Joris. Het hoofdaltaar was in 1520 aan hem gewijd; een in hout gesneden beeld van St. Joris stond nog in 1589 boven het altaar.
Bron: Van Bos tot Stad
 
1629 Na 1629 werd de kapel ingericht als stal.
Bron: Stegentocht 2
 
1906 In gedeelten gesloopt in de 19e eeuw, 1906 en 1964.
Bron: Van Bos tot Stad
 
1979 Opgravingstekeningen 1979.
ARA, Archief Departement van Oorlog nr. 295.2 (1819)
J. Mosmans 1906 (PGH, nr. H.55.53.11)
Bron: Van Bos tot Stad
 
Literatuur en bronnenpublicaties

J.H. van Heurn, Beschrijving der Stad 's-Hertogenbosch (2022) 206

Jan Sanders, Kroniek van Molius (2003) 205, 223, 307, 321

L.H.C. Schutjes, Geschiedenis van het bisdom 's-Hertogenbosch (1876) IV. 383-385

n: vermelding in een voetnoot